Weerbare energie
Leo Beerden haalt de geopolitiek erbij
Daar sta je dan, Europa. In spreekbeurten mocht je graag vertellen over mensenrechten. Met je krantenwijk ging het steeds beter en met vriendjes op school ruilde je prachtige knikkers. Bij ruzie was er altijd nog je stoere vriend. Maar die werd een pestkop.
Economie en moraal waarborgen de vrede niet, in een onzekere wereld. Wie is de vijand en van welke kant komt die? Zelfs die vraag is niet meer zo eenvoudig te beantwoorden. Wat importeren we? Zijn we voorbereid op de volgende crisis, of laten we ons opnieuw verrassen door energie- en mondkapjestekorten? Hoeveel bommen en granaten hebben we eigenlijk? Weerbaarheid en strategische autonomie. Het gaat er steeds vaker over.
Ik parkeer de bommen even. Je kunt niet álles in een stukje van 500 woorden. Maar koopt vooral Rheinmetall. Het mag weer, en het aandeel doet het leuk.
Het gaat me om energie. De Groningse gaskraan is dicht en van de Russen willen we het niet meer. Gelukkig is er LNG, maar we betalen ervoor. De kwetsbaarheid van een energievoorziening wordt dagelijks door Vladimir Putin gedemonstreerd. Een welgemikte bom- of cyberaanval kan een land aardig hinderen.
Het is goed dat Nederlanders zich voorbereiden op het onbekende. Met een noodradio, water in PET-flessen, bonen in blik. Maar waren we het energiesysteem niet aan het hervormen? In een wereld die zich voorbereidt op oorlog zou je bijna vergeten dat we best enthousiast aan het verduurzamen waren. Niet iedereen vindt dat een prettig woord, en daar hadden we dan weer ‘energietransitie’ voor bedacht, maar er zijn al mensen die ook dat woord eigenlijk niet meer kunnen horen. Voor hen is er nu een oplossing. Want duurzaamheid is ook weerbaarheid. Dat zit zo. Weerbaarheid ontstaat als je je afhankelijkheden verkleint, bijvoorbeeld door het decentraliseren van productie. Juist energie leent zich daarvoor. Kleinschalig, decentraal, in onze eigen steden en dorpen. Succes met het bombarderen van álle zonnedaken.
Het aardige is: het gebeurt al. Overal zijn energiecoöperaties druk met het ontwikkelen van zonnedaken, windmolens en warmtenetten. Nederlanders herontdekken hun coöperatieve DNA en bouwen samen aan eigen energie. In lokaal eigendom, en uiteindelijk verbonden in kleinschalige, slimme netwerken die elkaar opvangen als er eens iets uitvalt. Dat scheelt alvast weer waxinelichtjes, en zo kun je zelfs je was draaien of eten koken als Eneco of Vattenfall getroffen worden door één of ander onheil. Weerbaarheid mag fijn zijn.
Ben je ook geïnteresseerd in een weerbaarder energiesysteem? Kijk dan eens naar initiatieven in jouw buurt: